ช่วงฤดูฝนหรือในพื้นที่ที่มีน้ำท่วมขังเป็นเวลานาน โรคที่พบเพิ่มขึ้นและหลายคนอาจมองข้าม คือ “โรคฉี่หนู” หรือชื่อทางการแพทย์ว่า Leptospirosis โรคนี้มีความเกี่ยวข้องโดยตรงกับน้ำสกปรก โดยเฉพาะน้ำที่ปนเปื้อนปัสสาวะของสัตว์ฟันแทะ เช่น หนู ซึ่งสามารถเข้าสู่ร่างกายได้ทางผิวหนังที่มีบาดแผลหรือรอยถลอก รวมถึงการดื่มน้ำที่มีเชื้อเจือปน
โรคฉี่หนู คืออะไร
โรคฉี่หนู เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียชนิดหนึ่งที่ชื่อ Leptospira interrogans ซึ่งพบมากในสัตว์ฟันแทะ โดยเฉพาะหนูที่เป็นพาหะสำคัญ เชื้อสามารถปะปนมากับปัสสาวะของสัตว์ แล้วแพร่กระจายสู่คนผ่านน้ำหรือดินที่มีการปนเปื้อน หากเดินลุยน้ำท่วมที่มีเชื้อโดยไม่มีรองเท้าหรือมีแผลที่เท้า ก็สามารถติดเชื้อได้
กลุ่มเสี่ยงที่ควรระวังเป็นพิเศษ
- คนที่อาศัยหรือทำงานในพื้นที่น้ำท่วม
- เกษตรกร ชาวนา ชาวสวนที่ต้องเดินลุยน้ำ
- คนที่เก็บขยะหรือมีอาชีพสัมผัสกับดินน้ำบ่อย ๆ
- เด็กและผู้สูงอายุที่ภูมิคุ้มกันอาจไม่แข็งแรงเท่าไหร่
อาการของโรคฉี่หนู มีลักษณะอย่างไร
อาการของโรคฉี่หนูอาจคล้ายกับไข้หวัดใหญ่ในระยะแรก แต่มีความรุนแรงและซับซ้อนมากขึ้น บางรายที่อาการรุนแรง อาจลุกลามไปยังตับ ไต หรือระบบประสาท ทำให้เกิดภาวะไตวาย ตับวาย หรือเยื่อหุ้มสมองอักเสบ เป็นภาวะฉุกเฉินที่อันตรายถึงชีวิตได้
อาการเบื้องต้นที่ควรสังเกต ได้แก่
- ไข้สูงเฉียบพลัน หนาวสั่น
- ปวดศีรษะรุนแรง โดยเฉพาะบริเวณหน้าผาก
- ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ โดยเฉพาะน่องและต้นขา
- ตาแดง คล้ายตาอักเสบ
- อาเจียน เบื่ออาหาร
- ปัสสาวะน้อย หรือปัสสาวะสีเข้ม
วิธีการวินิจฉัยและการรักษา
หากสงสัยว่าตนเองหรือคนใกล้ชิดมีอาการที่เข้าข่ายโรคฉี่หนู ควรรีบไปพบแพทย์โดยเร็วที่สุด แพทย์จะทำการซักประวัติ ตรวจร่างกาย และอาจส่งตรวจเลือดหรือปัสสาวะ เพื่อยืนยันการติดเชื้อ หากได้รับการวินิจฉัยเร็ว การรักษาด้วยยาปฏิชีวนะ เช่น Doxycycline หรือ Penicillin มักได้ผลดีและช่วยลดความรุนแรงของโรคได้อย่างมาก ผู้ป่วยควรพักผ่อนให้เพียงพอ ดื่มน้ำมาก ๆ และติดตามอาการอย่างใกล้ชิด
โรคฉี่หนูป้องกันได้อย่างไร
- หลีกเลี่ยงการเดินลุยน้ำโดยไม่ใส่รองเท้าบูทหรือถุงพลาสติก
- หากจำเป็นต้องทำงานในพื้นที่น้ำขัง ควรสวมถุงมือ ถุงเท้ายาง และป้องกันร่างกายไม่ให้มีแผลเปิด
- หลีกเลี่ยงการว่ายน้ำหรือเล่นน้ำในแหล่งน้ำที่ไม่สะอาด
- ล้างเท้าและล้างมือให้สะอาดทุกครั้งหลังสัมผัสน้ำหรือดิน
- ทำความสะอาดบ้านเรือนและกำจัดแหล่งเพาะพันธุ์ของหนู
ทำไมโรคฉี่หนูถึงอันตรายถึงชีวิต
ความอันตรายของโรคฉี่หนู อยู่ที่อาการในระยะลุกลาม เชื้อสามารถแพร่กระจายไปยังอวัยวะสำคัญ เช่น ไต ตับ ปอด หรือสมอง หากปล่อยไว้โดยไม่รักษา อาจเกิดภาวะแทรกซ้อนรุนแรง เช่น ไตวายเฉียบพลัน หายใจล้มเหลว หรือเยื่อหุ้มสมองอักเสบ นำไปสู่การเสียชีวิตได้ในบางกรณี
โรคฉี่หนู จะเป็นโรคที่พบได้ในประเทศไทยมานาน แต่ก็ยังคงเป็นภัยเงียบที่สร้างความเสียหายได้มากโดยเฉพาะในช่วงน้ำท่วม การรู้เท่าทัน ป้องกัน และใส่ใจสัญญาณของร่างกายจึงเป็นสิ่งสำคัญที่สุด และหากมีอาการผิดปกติ อย่าลังเลที่จะไปพบแพทย์
สอบถามเพิ่มเติมหรือต้องการเข้ารับการตรวจอาการ
โรงพยาบาลศรีสุโข พิจิตร
ที่อยู่: 22/29 ถนนสระหลวง ตำบลในเมือง อำเภอเมืองพิจิตร จังหวัดพิจิตร 66000
เบอร์โทรศัพท์: 056 612 377
สายด่วน: 063 339 3654
LINE Official: @Srisukho
เว็บไซต์: https://srisukho.co.th
