ประจำเดือนมาไม่ตรงกำหนด มาช้าบ้าง เร็วบ้าง หรือขาดหายไปเลยก็มี สำหรับบางคนอาจคิดว่าเป็นเรื่องปกติของร่างกาย แต่ในบางกรณีก็อาจเป็นสัญญาณที่ควรใส่ใจ เพราะภาวะนี้อาจเกี่ยวข้องกับระบบสืบพันธุ์ หรือสะท้อนถึงความไม่สมดุลบางอย่างที่กำลังเกิดขึ้นภายในร่างกาย
ทำไมประจำเดือนถึงไม่มาตรงเวลา
ประจำเดือนควรอยู่ระหว่าง 21–35 วัน หากคลาดเคลื่อนมากกว่านี้ หรือขาดหายไปหลายเดือน อาจเกิดจากหลายปัจจัย
- ฮอร์โมนแปรปรวน โดยเฉพาะในวัยรุ่น วัยใกล้หมดประจำเดือน หรือช่วงที่มีความเครียดสะสม
- น้ำหนักเปลี่ยนแปลงเร็ว ทั้งน้ำหนักเพิ่มขึ้นหรือการลดน้ำหนักอย่างรวดเร็ว อาจส่งผลต่อการหลั่งฮอร์โมน
- ออกกำลังกายหนักเกินไป นักกีฬา หรือผู้ที่ออกกำลังกายอย่างเข้มข้น อาจมีประจำเดือนมาไม่ปกติ
- พักผ่อนไม่เพียงพอ การนอนน้อยส่งผลต่อระบบฮอร์โมนและการทำงานของร่างกาย
- ภาวะอื่นที่เกี่ยวข้อง ความผิดปกติของต่อมไทรอยด์ หรือรังไข่ทำงานไม่สมดุล
ฮอร์โมนแปรปรวนหรือสัญญาณของโรค?
บางครั้งการที่ประจำเดือนผิดปกติอาจไม่ได้เกิดจากฮอร์โมนอย่างเดียว แต่อาจเกี่ยวข้องกับภาวะทางสุขภาพที่ควรพบแพทย์
- ถุงน้ำในรังไข่ (PCOS) มักมาพร้อมภาวะประจำเดือนขาดหรือมาน้อย ร่วมกับอาการอื่น เช่น สิว ผมร่วง หรือมีขนตามร่างกายมากผิดปกติ
- เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ ทำให้ประจำเดือนมามาก ปวดท้องรุนแรง หรือมีเลือดออกระหว่างรอบเดือน
- เนื้องอกในมดลูก อาจไม่มีอาการชัดเจน แต่ทำให้มีเลือดออกผิดปกติ หรือปวดท้องช่วงที่ไม่ควรมี
- ต่อมไทรอยด์ทำงานผิดปกติ ทำให้ร่างกายเสียสมดุล ทั้งน้ำหนัก อารมณ์ และรอบเดือน
ประจำเดือนแบบไหนที่ควรไปพบแพทย์
ความแปรปรวนเล็กน้อยจะพบได้ทั่วไป แต่หากมีอาการต่อไปนี้ ควรเข้ารับการตรวจ
- ขาดประจำเดือนติดต่อกันเกิน 3 เดือน (ในคนที่ไม่ตั้งครรภ์)
- มีเลือดออกระหว่างรอบเดือนบ่อยครั้ง
- รอบเดือนสั้นกว่า 21 วัน หรือยาวกว่า 35 วันเป็นประจำ
- ประจำเดือนมามากผิดปกติหรือปวดท้องมากจนรบกวนชีวิตประจำวัน
วิธีดูแลตัวเองเมื่อประจำเดือนเริ่มผิดปกติ
- สังเกตรอบเดือน ใช้แอปพลิเคชันบันทึกเพื่อติดตามความเปลี่ยนแปลง
- พักผ่อนให้เพียงพอ นอนอย่างน้อย 7–8 ชั่วโมงต่อคืน เพื่อให้ระบบฮอร์โมนทำงานสมดุล
- ควบคุมน้ำหนักอย่างเหมาะสม หลีกเลี่ยงการอดอาหารหรือกินมากเกินไปในช่วงสั้นๆ
- ออกกำลังกายแบบสมดุล ไม่ควรหักโหมเกินไป ควรเลือกวิธีที่ร่างกายรับไหว เช่น เดินเร็ว โยคะ
- ลดความเครียด หาวิธีผ่อนคลาย เช่น ทำกิจกรรมที่ชอบ พูดคุยกับคนใกล้ชิด หรือฝึกสมาธิ
เมื่อเริ่มมีสัญญาณผิดปกติจากรอบเดือน อย่าปล่อยไว้เป็นเวลานาน การเข้ารับคำปรึกษาจากแพทย์จะช่วยให้สามารถตรวจสอบหาสาเหตุที่แท้จริง และวางแนวทางดูแลสุขภาพอย่างเหมาะสมได้
หากมีข้อสงสัยหรืออยากปรึกษาเรื่องประจำเดือนที่ผิดปกติ สามารถเข้าติดต่อปรึกษาแพทย์ของเราได้โดยตรง โรงพยาบาลศรีสุโข พิจิตร
ที่อยู่: 22/29 ถนนสระหลวง ตำบลในเมือง อำเภอเมืองพิจิตร จังหวัดพิจิตร 66000
โทรศัพท์: 056 612 377
สายด่วน: 063 339 3654
LINE Official: @Srisukho
เว็บไซต์: https://srisukho.co.th
