เวลามีใครสักคนพูดถึงมะเร็งปากมดลูก หลายคนมักคิดว่าเป็นเรื่องไกลตัว คิดว่าตัวเองคงไม่มีโอกาสเป็นโรคนี้ ตอนนี้ยังสุขภาพดีไม่น่าเป็นอะไร แต่ความจริงแล้ว ผู้หญิงทุกคนสามารถเป็นมะเร็งปากมดลูกได้ การฉีดวัคซีนมะเร็งปากมดลูกจึงสำคัญมากๆ เพราะจะช่วยลดความเสี่ยงของโรคนี้ บทความนี้จะพาไปรู้จักกับวัคซีนมะเร็งปากมดลูก พร้อมตอบคำถามที่หลายคนอาจสงสัย เพื่อให้ทุกคนมีเข้าใจเกี่ยวกับวัคซีนชนิดนี้กัน
มารู้จักกับวัคซีนมะเร็งปากมดลูก
วัคซีนมะเร็งปากมดลูก คือ วัคซีนที่พัฒนาขึ้นเพื่อป้องกันการติดเชื้อไวรัส HPV (Human Papillomavirus) ซึ่งเป็นสาเหตุหลักของมะเร็งปากมดลูก ไวรัสชนิดนี้สามารถติดต่อได้ผ่านการสัมผัสผิวหนังระหว่างมีเพศสัมพันธ์ โดยเฉพาะการมีเพศสัมพันธ์ครั้งแรกในช่วงวัยรุ่นที่ร่างกายยังไม่มีภูมิต้านทาน
วัคซีนมะเร็งปากมดลูก ช่วยป้องกันไวรัส HPV
เหตุผลสำคัญที่เราควรฉีดวัคซีน นั่นก็เพื่อป้องกันไวรัส HPV ซึ่งมีหลายสายพันธุ์ โดยสายพันธุ์ที่เสี่ยงสูงที่สุด ได้แก่ HPV-16 และ HPV-18 ซึ่งเป็นสาเหตุของมะเร็งปากมดลูก วัคซีนมะเร็งมะเร็งปากมดลูกนั้นมีประสิทธิภาพสูงในการป้องกันสายพันธุ์ดังกล่าว รวมถึงบางสายพันธุ์ที่อาจก่อให้เกิดโรคอื่นๆ เช่น หูดหงอนไก่ การได้รับวัคซีนจึงช่วยป้องกันโอกาสติดเชื้อไวรัสต่างๆ เหล่านี้ได้เป็นอย่างดี
วัคซีนมะเร็งปากมดลูก เหมาะกับใครบ้าง
วัคซีนมะเร็งปากมดลูกเหมาะสำหรับเด็กหญิงและเด็กชายตั้งแต่อายุ 9 – 26 ปี ซึ่งเป็นช่วงที่ยังไม่มีประวัติการติดเชื้อ HPV มาก่อน เพราะเชื้อไวรัสไม่ได้ก่อโรคแต่เพียงกับผู้หญิงเท่านั้น แต่สามารถทำให้เกิดมะเร็งบางชนิด รวมถึงทำให้เป็นหูดหงอนไก่ได้ด้วย การฉีดวัคซีนในช่วงวัยนี้จะช่วยสร้างภูมิคุ้มกันได้อย่างมีประสิทธิภาพ นอกจากนี้ ในผู้ใหญ่อายุ 27 – 45 ปี ก็สามารถรับวัคซีนได้หากยังไม่เคยติดเชื้อ
ลดโอกาสเกิดมะเร็งในอนาคต
ถึงแม้การฉีดวัคซีนจะไม่ได้ป้องกันมะเร็งปากมดลูกได้ 100% แต่ก็ช่วยลดความเสี่ยงได้อย่างมีนัยสำคัญ การป้องกันไว้ก่อนจึงจะดีที่สุด เพราะถ้าเกิดเป็นโรคนี้เกิดขึ้นแล้วการรักษามักยุ่งยาก และส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตด้วย แนะนำว่าถ้าใครไม่เคยรับวัคซีน ควรรับวัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูกกันนะ เพื่อป้องกันเชื้อไวรัส HPV ลดความเสี่ยงต่อการเป็นมะเร็งปากมดลูก และมะเร็งชนิดอื่นๆ
ข้อควรรู้ก่อนฉีดวัคซีน
การเตรียมตัวก่อนฉัดวัคซีน
ก่อนฉีดวัคซีน ควรปรึกษาแพทย์เพื่อประเมินความเหมาะสม ทั้งในด้านอายุ สุขภาพ และประวัติการติดเชื้อ ผู้ที่มีประวัติแพ้ส่วนผสมในวัคซีนบางชนิดควรแจ้งแพทย์ล่วงหน้า
จำนวนเข็มและระยะเวลาฉีด
วัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูต้องฉีดทั้งหมด 2 – 3 เข็ม ขึ้นอยู่กับอายุของผู้รับบริการ โดยการฉีดแต่ละครั้งจะมีระยะห่างกันประมาณ 6 เดือน
ผลข้างเคียง
วัคซีนมะเร็งปากมดลูกปลอดภัยและมีผลข้างเคียงน้อยมาก สำหนับผลข้างเคียงที่อาจพบได้ เช่น อาการปวดบริเวณที่ฉีด มีไข้เล็กน้อย หรือรู้สึกอ่อนเพลีย ซึ่งอาการเหล่านี้มักหายไปเองในไม่กี่วัน
วิธีดูแลสุขภาพเพื่อป้องกันมะเร็งปากมดลูก
แม้ว่าจะได้รับวัคซีนแล้ว การตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก เช่น การตรวจ Pap smear หรือ HPV DNA test ยังคงมีความจำเป็น เพราะวัคซีนไม่ได้ป้องกันทุกสายพันธุ์ของไวรัส นอกจากการฉีดวัคซีน การดูแลสุขภาพตัวเองก็สำคัญ ควรหมั่นทานอาหารที่มีประโยชน์ ออกกำลังกาย และหลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่ เท่านี้ก็ช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดโรคได้แล้ว
วัคซีนมะเร็งปากมดลูกเป็นทางเลือกที่ดีสำหรับการป้องกันโรคร้ายที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต การฉีดวัคซีนในช่วงวัยที่เหมาะสมและการตรวจสุขภาพเป็นประจำจะช่วยให้เรามั่นใจในสุขภาพที่ดี บทบาทของวัคซีนนี้ไม่ใช่เพียงการป้องกันโรค แต่ยังเป็นการสร้างความมั่นใจให้กับเราและคนที่เรารักอีกด้วย
