อาการน้ำมูกไหลเป็นอาการทั่วไปที่พบได้ในช่วงที่ร่างกายอ่อนแอ อากาศเปลี่ยนแปลงบ่อย หรือเป็นไข้หวัด แต่กรณีที่มีน้ำมูกปนเลือดอาจดูเหมือนเป็นเรื่องเล็กน้อยที่เกิดขึ้นได้บ้างในชีวิตประจำวัน โดยเฉพาะในช่วงอากาศแห้งหรือมีอาการหวัด แต่หากเกิดซ้ำบ่อย หรือลักษณะของเลือดที่ออกดูผิดปกติ นั่นอาจเป็นสัญญาณของปัญหาสุขภาพที่ควรให้ความสนใจมากกว่าที่จะมองข้าม
น้ำมูกปนเลือดเกิดจากอะไร?
โดยทั่วไป น้ำมูกปนเลือดมักเกิดจากเส้นเลือดฝอยในโพรงจมูกที่เปราะบางแตกตัวจากการระคายเคืองหรือแรงดัน เช่น การสั่งน้ำมูกแรง อากาศแห้ง หรืออากาศเปลี่ยนแปลงฉับพลัน อย่างไรก็ตาม ยังมีอีกหลายสาเหตุที่ควรระวัง โดยเฉพาะหากอาการเกิดบ่อยขึ้นหรือปริมาณเลือดมากขึ้นเรื่อย ๆ
7 สาเหตุของน้ำมูกปนเลือดที่ควรเฝ้าระวัง
1. อากาศแห้งหรือเย็นจัด
อากาศแห้งทำให้เยื่อบุโพรงจมูกแห้งแตกง่าย โดยเฉพาะในห้องแอร์ หรือช่วงฤดูหนาว เส้นเลือดฝอยอาจแตกได้ง่ายจากการไอ จาม หรือสั่งน้ำมูกแรง
2. ภูมิแพ้จมูก หรือไซนัสอักเสบเรื้อรัง
การอักเสบในโพรงจมูกอย่างต่อเนื่อง ทำให้เยื่อบุจมูกเปราะและมีเลือดออกง่าย โดยเฉพาะในผู้ที่มีอาการจามบ่อยหรือคัดจมูกเรื้อรัง
3. การติดเชื้อไวรัสหรือแบคทีเรียในระบบทางเดินหายใจ
เชื้อโรคบางชนิดทำให้เกิดการอักเสบที่รุนแรงขึ้น ส่งผลให้เส้นเลือดฝอยในโพรงจมูกแตก และมีเลือดไหลร่วมกับน้ำมูก
4. การใช้ยาสเตียรอยด์พ่นจมูกในระยะยาว
ผู้ป่วยโรคจมูกอักเสบหรือภูมิแพ้มักใช้ยาพ่นที่มีส่วนผสมของสเตียรอยด์ หากใช้อย่างต่อเนื่องโดยไม่ได้ปรึกษาแพทย์ อาจทำให้เยื่อบุจมูกบางลง และเกิดเลือดออกได้ง่าย
5. ความดันโลหิตสูง
ผู้ที่มีความดันโลหิตสูง อาจมีแรงดันในเส้นเลือดมากจนเส้นเลือดในโพรงจมูกแตกได้ง่าย แม้ไม่มีอาการหวัดหรือภูมิแพ้ร่วมด้วย
6. เนื้องอกในโพรงจมูกหรือไซนัส
ในบางกรณี การมีน้ำมูกปนเลือดเรื้อรังอาจเกี่ยวข้องกับเนื้องอกชนิดไม่ร้ายแรง หรืออาจเป็นเนื้อร้าย (มะเร็ง) โดยเฉพาะหากมีอาการคัดจมูกข้างเดียว หรือมีกลิ่นเหม็นในโพรงจมูกร่วมด้วย
7. โรคเลือดผิดปกติ หรือผลข้างเคียงจากยาละลายลิ่มเลือด
เช่น ภาวะเกล็ดเลือดต่ำ โรคตับเรื้อรัง หรือผู้ที่ใช้ยาแอสไพรินหรือวาร์ฟาริน หากเลือดออกง่ายหรือหยุดยาก ควรรีบตรวจสอบร่วมกับอาการอื่น
น้ำมูกปนเลือดแบบไหนควรรีบพบแพทย์?
- มีเลือดออกจำนวนมาก หรือหยุดยากแม้พยายามกดจมูก
- มีน้ำมูกปนเลือดบ่อยหลายครั้งต่อสัปดาห์
- เลือดออกพร้อมกับอาการปวดศีรษะมาก หรือแน่นใบหน้า
- คัดจมูกข้างเดียวเรื้อรัง ร่วมกับกลิ่นเหม็นผิดปกติ
- มีอาการอ่อนเพลีย ซีด หรือเลือดออกตามที่อื่นร่วมด้วย
- เคยได้รับบาดเจ็บที่จมูก หรือมีประวัติโรคเลือด
หากคุณมีอาการข้างต้น ควรรีบพบแพทย์หู คอ จมูก เพื่อรับการตรวจประเมินอย่างละเอียด รวมถึงอาจมีการส่องกล้องโพรงจมูก หรือเอกซเรย์ไซนัสเพิ่มเติมตามความเหมาะสม
แนวทางเบื้องต้นในการดูแลตนเองเมื่อมีน้ำมูกปนเลือด
- หลีกเลี่ยงการสั่งน้ำมูกแรง
- ใช้น้ำเกลือพ่นจมูกเพื่อเพิ่มความชุ่มชื้น
- ดื่มน้ำให้เพียงพอ หลีกเลี่ยงอากาศแห้งหรือแอร์แรง
- ไม่ควรใช้ยาพ่นจมูกเกินขนาดหรือบ่อยเกินไป
- หากจำเป็น ควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ยาใด ๆ ที่อาจมีผลต่อระบบเลือด
การมีน้ำมูกปนเลือดเพียงครั้งคราวอาจไม่ใช่เรื่องที่ต้องกังวล แต่หากเกิดขึ้นซ้ำ ๆ และมีความรุนแรงเพิ่มขึ้น การพบแพทย์เพื่อวินิจฉัยสาเหตุอย่างถูกต้อง จะช่วยให้สามารถวางแผนการรักษาได้ทันท่วงที และลดความเสี่ยงของภาวะแทรกซ้อนที่อาจร้ายแรงในอนาคต
สอบถามอาการผิดปกติของจมูก หรือเข้ารับการประเมินโดยแพทย์ ได้ที่โรงพยาบาลศรีสุโข
โรงพยาบาลศรีสุโข พิจิตรที่อยู่: 22/29 ถนนสระหลวง ตำบลในเมือง อำเภอเมืองพิจิตร จังหวัดพิจิตร 66000
เบอร์โทรศัพท์: 056 612 377
สายด่วน: 063 339 3654
LINE Official: @Srisukho
เว็บไซต์: www.srisukho.co.th